Thực tế sau hơn 20 năm triển khai, Pháp lệnh Lực lượng dự bị động viên 1996 đã bộc lộ nhiều bất cập, vướng mắc, chưa phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Tiếp tục chương trình phiên họp toàn thể lần thứ 14, chiều 7/5, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội thẩm tra dự án Luật Lực lượng dự bị động viên.

Theo Tờ trình dự án Luật Lực lượng dự bị động viên, việc xây dựng Luật trong thời điểm hiện nay là cần thiết nhằm xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu, có chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ nhất là nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Thực tế sau hơn 20 năm triển khai, Pháp lệnh Lực lượng dự bị động viên 1996 đã bộc lộ nhiều bất cập, vướng mắc, chưa phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Một số quy định chưa thống nhất, đồng bộ với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hiện hành có quy định liên quan đến lực lượng dự bị động viên như Luật Quốc phòng, Luật Sỹ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng, Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Dân quân tự vệ.

Dự thảo luật gồm 5 chương, 47 điều, quy định một số nội dung như nguyên tắc xây dựng, huy động lực lượng dự bị động viên, các hành vi bị nghiêm cấm; kế hoạch xây dựng, huy động, tiếp nhận lực lượng dự bị động viên; xây dựng lực lượng dự bị động viên; huy động lực lượng dự bị động viên; chế độ, chính sách, kinh phí bảo đảm cho xây dựng, huy động lực lượng dự bị động viên...

Thảo luận tại phiên họp thẩm tra, các đại biểu cơ bản nhất trí nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật Lực lượng dự bị động viên và cho rằng hồ sơ dự án Luật cơ bản soạn thảo theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đủ điều kiện trình Quốc hội thảo luận, cho ý kiến.

Để nâng cao chất lượng dự án Luật, các đại biểu đề nghị, Ban soạn thảo cần nghiên cứu, thể hiện sâu sắc hơn về quan điểm xây dựng luật, trong đó có việc bảo đảm quyền tài sản của tổ chức, cá nhân theo quy định của Hiến pháp.

Dự thảo Luật cần tiếp cận tư duy mới trong xây dựng, huấn luyện, sử dụng lực lượng dự bị động viên trước yêu cầu của cuộc chiến tranh hiện đại; làm rõ mục tiêu, giải pháp để thực hiện các chính sách và dự kiến nguồn lực, điều kiện bảo đảm; đánh giá cụ thể về tác động kinh tế, xã hội của các chính sách trong việc huấn luyện và huy động lực lượng dự bị động viên thực hiện nhiệm vụ.

Tại cuộc họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ nhấn mạnh dự án luật cần tiếp tục giải quyết hài hòa, hợp lý giữa chủ trương xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu mà vẫn bảo đảm tinh gọn theo tổ chức bộ máy biên chế, nâng cao hiệu quả, tránh dàn trải nguồn lực. Cùng với đó, Luật phải tạo được điều kiện để xây dựng, tổ chức lực lượng dự bị động viên một cách khoa học, bám sát công tác đặc thù trong xây dựng, bảo vệ đất nước hiện nay, đáp ứng yêu cầu trong điều kiện phát triển khoa học kỹ thuật.

Tán thành với quan điểm cho rằng cần có chế độ, chính sách thiết thực trong xây dựng, động viên lực lượng dự bị động viên hoàn thành nhiệm vụ, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát các quy định về cấp, chi ngân sách chặt chẽ, khả thi, bảo đảm tương quan giữa các lực lượng, phù hợp với chủ trương cải cách tiền lương, phù hợp với Luật Ngân sách Nhà nước và khả năng của ngân sách.

Ban soạn thảo tiếp tục rà soát, tiếp thu các ý kiến góp ý, ý kiến thẩm tra để bảo đảm bố cục dự thảo Luật hợp lý, phù hợp; quy định thống nhất, chặt chẽ quy định về xây dựng lực lượng dự bị động viên.

Ngoài ra đánh giá kỹ tính khả thi của quy định về đăng ký quản lý phương tiện quốc phòng; nghiên cứu thêm về việc quy định duy trì quân số có số lượng dự phòng có nên quy định quá cụ thể mang tính chỉ tiêu hay không; rà soát quy định về bổ nhiệm phong thăng quân hàm đối với ngạch quân nhân dự bị.

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cũng đề nghị, Ban soạn thảo nghiên cứu bổ sung quy định về trung tâm huấn luyện dự bị động viên trên cơ sở sử dụng cơ sở vật chất đã có của các đơn vị quân đội để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, tránh làm tăng tổ chức, biên chế; rà soát quy định về thẩm quyền và quy trình huy động lực lượng dự bị động viên để bảo đảm chặt chẽ trong thực thi, phù hợp với tính chất công tác và phân cấp quản lý. Bên cạnh đó làm rõ thẩm quyền về trưng mua, trưng dụng theo quy định Luật Trưng mua, trưng dụng, đánh giá hậu quả pháp lý, chi phí, mối quan hệ trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đang quản lý sử dụng đối tượng thuộc lực lượng dự bị động viên để bảo đảm tính khả thi, thống nhất trong quá trình sử dụng, điều động.

Tại cuộc họp, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Võ Trọng Việt cho biết, hồ sơ dự án Luật Lực lượng dự bị động viên đã đủ điều kiện trình Quốc hội, đồng thời lưu ý Ban soạn thảo tiếp tục rà soát, chỉnh sửa nội dung các đại biểu đã cho ý kiến./.